سی پی یو یا همان پردازنده چیست؟ چه تاثیری در سرعت و عملکرد دستگاه دارد؟
با گسترش فناوری و افزایش بهره وری، نیاز به سرعت بیشتر در دستگاه های الکترونیکی ضروری شده است. ما عادت کرده ایم که در هنگام فعالیت با کامپیوتر و یا لپ تاپ شخصی یا در محل کار، خیلی زود نتیجه بگیریم و انتظار داریم که دستگاه هایمان در حین انجام چند کار در طول زندگی، با درخواست های ما مطابقت داشته باشند.
آنچه این سرعت و عملکرد مطلوب را فراهم می کند، پردازنده یا سی پی یو (CPU) است. به همین سبب سرعت پردازنده کامپیوتر یکی از مهم ترین عناصری است که در هنگام مقایسه کامپیوترها در نظر گرفته می شود. CPU را می توان مغز متفکر رایانه نامید، زیرا عملکرد صحیح آن برای طول عمر و عملکرد سیستم بسیار مهم است. در این مقاله تلاش می کنیم تا هر آنچه که باید درباره CPU و تاثیر آن بر سرعت و عملکرد دستگاه بدانید را در اختیار شما قرار دهیم.
CPU کامپیوتر چیست و چه کاربردی دارد؟
واحد پردازش مرکزی یا CPU، قطعه ای سخت افزاری است که کامپیوتر را قادر می سازد تا با همه برنامه های نصب شده بر روی دستگاه، تعامل داشته باشد. به عبارت دیگر، CPU با تفسیر و درک دستورالعمل ها برنامه موجود در دستگاه، خروجی مورد مشاهده را فراهم می آورد. یک پردازنده از سخت افزاری تشکیل شده است که به طور مداوم و در قالب یک مجموعه، برای ارائه فعالیت می کند و به دستگاه اجازه می دهد تا عملیات مربوط به درخواست باز کردن برنامه ها و یا ایجاد تغییرات در یک فایل را، انجام دهد. در اینجا است که سرعت پردازنده بر عملکرد دستگاه موثر است.
هسته های پردازنده و سرعت آن تعیین می کنند که چه مقدار اطلاعات را می توان در یک زمان دریافت و سپس پردازش کرد. بنابراین سرعت سی پی یو، اشاره به سرعتی دارد که هسته ها و سرعت ساعت کامپیوتر با هم کار می کنند. به زبان ساده تر یعنی مدت زمانی که هسته ها می توانند عملیات درخواستی مورد نظر را به نمایش خروجی در آورند.
هسته های پردازنده در برابر سرعت ساعت دستگاه
هسته های پردازنده و سرعت ساعت، علی رغم عملکردهای بسیار متفاوتی که دارند، در راستای یک هدف واحد کار می کنند. آن ها به یکدیگر وابسته هستند تا به ایجاد بهترین عملکرد در کامپیوتر، کمک کنند. دانستن تفاوت های میان این دو می تواند کمک کند تا بسته به نوع استفاده ای که افراد از رایانه دارند، ایده های بهتری در مورد نوع کارایی و سرعت پردازنده مورد نیاز دستگاه خود داشته باشند. برای نمونه اگر کاربری قصد دارد از دستگاه خود برای ویرایش های ویدیویی پیچیده استفاده کند، نیازمند هسته پردازنده و سرعت ساعت متفاوتی خواهد بود نسبت به کسانی که صرفا از برنامه های استاندارد و مرور اینترنت استفاده می کنند. در ادامه این دو فناوری و اعدادی را که باید در هنگام مقایسه کامپیوترها به آن ها توجه کرد را بررسی خواهیم کرد.
هسته پردازنده چیست؟
هسته های پردازنده واحدهای پردازش جداگانه در CPU هستند که دستورالعمل ها را از یک کار محاسباتی دریافت کرده و با سرعت ساعت کار می کنند تا هرچه زودتر این اطلاعات را پردازش کرده و به طور موقت در RAM ذخیره کنند. هنگامی که کاربر عملیاتی را درخواست می دهد، اطلاعات دائمی در هارد دیسک دستگاه ذخیره می شود. امروزه اکثر کامپیوترها دارای چندین هسته پردازشگر هستند که دستگاه را قادر به انجام چندین کار همزمان می کند. داشتن قابلیت اجرای برنامه های متعدد و درخواست چندین کار مانند ویرایش یک سند، در حین تماشای فیلم، در حین باز کردن یک برنامه جدید، با واحدهای هسته پردازنده متعدد امکان پذیر شده است.
به همین سبب برای برخی عملکردها مانند استفاده از بازی های کامپیوتری ویدئویی یا برنامه های پیچیده، داشتن یک CPU قوی ضروری است که بتواند با اطلاعاتی مانند فید صوتی و تصویری که به سرعت توزیع می شود، هماهنگی داشته باشد. در عصر دیجیتال که همه ما در چند کار ماهر هستیم، هسته های پردازنده برای کاربران کامپیوتر اهمیت فزاینده ای پیدا کرده اند. هسته های چندگانه پردازنده و فناوری Hyper-threading هم در بازی ها و هم در رایانه ها به طور یکسان ضروری هستند. داشتن چندین هسته پردازنده به کاربر این آزادی را می دهد که بهره وری را در محل کار افزایش دهد، بازی های ویدیویی پیچیده را به خوبی اجرا کند و یا دنیای جدیدی را با واقعیت مجازی کشف کند.
سرعت ساعت پردازنده دستگاه چیست؟
سرعت ساعت پردازنده یک کامپیوتر تعیین می کند که CPU با چه سرعتی می تواند دستورالعمل ها را بازیابی و تفسیر کند. این سرعت به دستگاه کمک می کند تا کارهای بیشتری را و با سرعت بالاتری انجام دهد. سرعت ساعت بر حسب گیگاهرتز (GHz) اندازه گیری می شود و هرچه عدد آن بزرگ تر باشد، معادل سرعت بالاتر است. پردازنده های چند هسته ای برای کمک به عملکرد سریع تر CPUها توسعه داده شده اند، زیرا افزایش سرعت ساعت دشوارتر بوده و این امر بدون افزایش هسته ها ممکن نبود. در نتیجه سرعت بیشتر بدین معنا است که عملیات سفارش داده شده از CPU، زودتر به مرحله نمایش خروجی می رسد و زمان انتظار برای ارتباط با برنامه های مورد نیاز را کاهش می دهد.
تفاوت میان هسته های پردازنده با سرعت ساعت
همانگونه که گفته شد، هسته های پردازنده و سرعت ساعت برای عملکرد کامپیوتر ضروری هستند. در نتیجه خرید یک کامپیوتر با چندین هسته و سرعت ساعت فوق العاده بالا، می تواند کاملا ایده آل به نظر برسد. اما اثر مجزای هر کدام بر عملکرد متفاوت خواهد بود.
داشتن سرعت ساعت بالا، به همراه یک یا دو هسته CPU، به این معنا است که دستگاه می تواند با سرعت زیادی یک برنامه واحد را بارگیری کرده و آن را اجرا کند. برعکس، داشتن هسته های CPU بیشتر، به همراه سرعت ساعت پایین تر به این معنا است که دستگاه می تواند به طور همزمان برنامه های بیشتری را اجرا کند، با این تفاوت که هر کدام از برنامه ها ممکن است کمی کندتر کار کنند. بنابراین در هنگام مقایسه کامپیوترها، آنچه مهمتر است، سبک زندگی و نیاز شخصی کاربر می باشد. زیرا همه افراد به یک سطح مساوی از سرعت پردازش یا هسته نیاز ندارند.
سرعت پردازنده مناسب برای لپ تاپ و دسکتاپ
CPU های مورد نیاز برای لپ تاپ با کامپیوتر متفاوت است. زیرا CPU ها همچنین می توانند بر سخت افزار دستگاه اثرگذار باشند، بنابراین اگر نیازهای سخت افزاری خاصی مانند قابل حمل بودن لپ تاپ وجود دارد یا به ماهیت قوی یک رایانه رومیزی با نمایشگر دوگانه نیاز است، میزان سرعت سی پی یو مورد نیاز متفاوت خواهد بود. در ادامه درباره پردازنده هر دو دستگاه به شکل جداگانه توضیح خواهیم داد:
● لپ تاپ ها
به طور کلی، رایانه های همراه یا لپ تاپ ها، در بخش پردازنده ها، دارای قدرت و انعطاف پذیری کمتری هستند. بدیهی است که آن ها برای کاربرانی که به جا به جایی دستگاه علاقه و نیازمندند، بسیار مناسب تر هستند، اما اگر به یک پردازنده پرسرعت برای فعالیت های خاص نیز باشد، کامپیوترهای رومیزی اغلب گزینه های مناسب تری هستند.
با این حال، خوشبختانه با پیشرفت های شگفت انگیز در طراحی پردازنده های چند هسته ای و روش های hyper-threading، لپ تاپ ها نیز اکنون می توانند عملکرد بهتری داشته باشند. اکثر لپ تاپ ها دارای پردازنده های دو هسته ای هستند که نیازهای کاربران روزمره را برطرف می کند. برخی برندها نیز از پردازنده های چهار هسته ای استفاده می کنند که می تواند توانایی های پردازشی لپ تاپ را افزایش دهد.
● کامپیوترهای رومیزی
دسکتاپ ها یا کامپیوترها به لطف سخت افزار قوی خود قادر به تولید انرژی بیشتری نسبت به لپ تاپ ها هستند که می تواند به توانایی پردازش بیشتر و سرعت ساعت بالاتر در آن ها منجر شود. از آنجایی که رایانه های رومیزی فضای بیشتری نسبت به لپ تاپ ها در بدنه دارند،عموما سیستم های خنک کننده بهتری نیز داشته که به پردازنده اجازه می دهد بدون گرم شدن بیش از حد به کار خود ادامه دهد. برخلاف CPU لپ تاپ که در مادربرد ادغام شده است، معمولا CPU های رومیزی را می توان حذف کرد. این بدان معناست که ارتقا یا تغییر CPU در رایانه رومیزی آسان تر از لپ تاپ است. بنابراین در کامپیوترها این امکان وجود دارد که بسته به نیاز و اقضای کاربری خاص خود، CPU و سرعت ساعت مورد نیاز را انتخاب کرد.
سرعت مورد نیاز برای هر فعالیت
بازی های کامپیوتری
بازی در طول سال ها پیچیده تر شده اند و به نظر می رسد هر روز پیشرفت می کند. همه این ویژگی های اضافه شده و تجربیات واقع گرایانه نیاز به پردازنده ای دارند که بتواند بازی را به خوبی اجرا کند. اکثر بازی ها از سی پی یو 1 تا 4 هسته ای استفاده می کنند و بسیاری از آن ها برای تجربه ای بهینه، به هسته های پردازنده یک دست بیشتری نیاز دارند. یک پردازنده تک هسته ای در انجام تکالیف متخصص است، اما ممکن است روی بازی شما تأثیر بگذارد و عملکرد را کاهش دهد.
هسته های بیشتر می تواند به دستیابی به تجربه بازی با کیفیت بالاتر کمک کند. بسیاری از گیمرهای حرفه ای، از پردازنده های چهارهسته ای یا بالاتر مانند پردازنده Intel® Core™ i7-8750 H استفاده می کنند. این واحد پردازشی قدرتمند از 6 هسته برای نمایش فضای بازی استفاده می کند و با چابکی بی نظیری به اجرای جزئیات آن می پردازد.
استفاده های روزمره
یک پردازنده دو هسته ای اغلب گزینه مناسبی برای استفاده روزمره است. می تواند چند کار را انجام دهد و زمان صرف شده برای باز شدن برنامه ها یا به روزرسانی ها را کاهش دهد. یک پردازنده چهار هسته ای می تواند در بهبود بهره وری و افزایش آن به سطح بالاتری موثر باشد. کابرانی که فعالیت های دیگری مانند ویرایش ویدیویی یا برنامه های پیچیده را به صورت روزانه انجام می دهند، ممکن است دستگاهی با هسته های پردازنده بیشتر و سرعت ساعت بالاتر نیاز داشته باشند تا برنامه ها را به راحتی اجرا کنند.
فعالیت های پیچیده و تخصصی
پردازشگرهایی با کارایی بسیار بالا به فعالیت هایی شامل برنامه های بسیار پیچیده و فشرده اشاره دارد. کاربران ی مانند مهندسان، محققان و کاربران نظامی یا دولتی اغلب نیازمند چنین پردازنده هایی هستند. این کاربران به طور همزمان و مداوم چندین برنامه را اجرا می کنند و دائما در حال بازیابی و وارد کردن اطلاعات در سیستم های نرم افزاری هستند. این نوع فعالیت ها معمولا به یک پردازنده قوی تر و سرعت ساعت بالاتر نیاز دارد.
عملکردهای گرافیکی قوی
واقعیت های مجازی مانند بازی های گرافیکی به گرافیک، صدا و ویژگی های انتقالی با کیفیت بالا متکی هستند. برای تجربه واقعی و نزدیک چنین بازی هایی، داشتن یک پردازنده چند هسته ای با سرعت ساعت بالا ضروری است.
پرسش های متداول
1) چگونه می توان سرعت CPU کامپیوتر یا لپ تاپ را چک کرد؟
چک کردن این گزینه در ویندوزهای مختلف متفاوت است. اما یک راه مشترک در همه نسخه ها، فشردن همزمان کلیدهای Windows و Pause می باشد.
2) برای اجرای بازی های گرافیکی بسیار قوی استفاده از چند هسته CPU مناسب است؟
به طور کلی پردازشگرهای همه جانبه مشهور به VR برای اجرای چنین بازی هایی مناسب اند.
3) آیا سرعت CPU در قیمت نهایی کامپیوتر موثر است؟
بله، هرچه میزان سرعت پردازنده دستگاه بالاتر باشد، قیمت بالاتری خواهد داشت. زیرا دارای کارایی های پیچیده تری است.
4) برای استفاده طولانی مدت از یک برنامه در طول روز، به چه پردازنده ای نیاز است؟
استفاده از یک برنامه واحد، بیش از آنکه نیازمند CPU چند هسته یا قوی باشد، نیازمند سرعت ساعت بالاتر است. زیرا سرعت اجرای و عملکرد برنامه اجرایی را افزایش می دهد.
5) آیا می توان CPU کامپیوتر یا لپ تاپ را تعویض کرده و ارتقا داد؟
بله، در هر دو مورد این امکان وجود خواهد داشت. اما در خصوص لپ تاپ، پس از ارتقای CPU، نمی توان انتظار تغییرات چشمگیری داشت. زیرا در نهایت مادربرد دستگاه همان مادربرد قبلی است و سرعت دستگاه را تا حدودی محدود می کند.
خاص مثل تو…